De inzet was nog nooit zo hoog
Om aan de ambities van de Green Deal tegemoet te komen, voert Europa belangrijke veranderingen door in de manier waarop verpakkingen geproduceerd worden en hoe hun einde-levensverhaal eruit ziet. Recyclage is niet langer de heilige graal. Naast een duidelijke focus op verpakkingspreventie, voeren nieuwe businessmodellen gestoeld op hergebruik de boventoon. Wat betekent dat voor Producer Responsability Organisations (PRO’s), organisaties zoals Fost Plus die uit naam en voor rekening van de verpakkende industrie de recyclageketen organiseren? Wim Geens, managing director van Fost Plus, ziet uitdagingen maar vooral opportuniteiten. “De veranderingen in de Europese context sluiten perfect aan bij onze bredere ambities.”
Fost Plus werd opgericht in 1994 als collectieve oplossing door de verpakkende bedrijven. Door een uniform systeem op te zetten voor de inzameling, sortering en het naar recyclage brengen van hun verpakkingen, worden efficiëntiewinsten geboekt. Dat heeft zich vertaald in de uitbouw van een innovatieve recyclageketen, inclusief oplossingen voor minder evidente verpakkingsmaterialen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan polystyreen of opake PET. In de recyclage zijn dat nichematerialen. Veel andere markten zamelen ze (nog) niet apart in of kunnen er geen weg mee. “Wij hebben er een punt van gemaakt om voor elke verpakking op de markt een oplossing te zoeken - én te vinden. Maar de Packaging and Packaging Waste Regulation dwingt bedrijven om hun verpakkingsmodel onder de loep te nemen. Met recyclage alleen gaan we de wereldwijde plastic vervuiling immers niet oplossen.”
Maatschappelijke rol
Het is net in die ervaring in het operationeel organiseren van de recyclageketen dat de opportuniteiten schuilen. “We gaan vandaag al veel verder dan 30 jaar geleden. Toen was selectieve inzameling iets wat je thuis doet. Vandaag zoeken we samen met alle partners in de keten naar effectieve oplossingen om ook buitenshuis alle verpakkingen te capteren.” Het ontzorgen van de burger staat daarbij steeds centraal. Een efficiënte recyclageketen brengt de gemoedsrust dat de zorgvuldig gesorteerde verpakkingen ook daadwerkelijk gerecycleerd worden tot nieuwe grondstoffen.
Vandaag verschuift de focus steeds meer van verpakkingen naar materialen. “Preventie zorgt ervoor dat er om te beginnen al geen afval ontstaat en geen grondstoffen – primaire of secundaire – nodig zijn. Hergebruik houdt materialen langer in omloop. En op het einde van hun levenscyclus gaan we die alsnog recycleren. Toch zullen er altijd gevallen zijn waarin een eenmalige verpakking nodig blijft. Dan blijft die performante recyclageketen nodig.”
Het gaat om een maatschappelijke rol die PRO’s zoals Fost Plus willen én kunnen opnemen. Voor de bedrijven die hun verpakkingssysteem anders zullen organiseren. Voor burgers die op een andere manier met hun gebruikte verpakkingen zullen omgaan. “Het zal een stretch zijn, zoveel is zeker. De ambities waren nog nooit zo groot. De inzet was ook nog nooit zo hoog. Maar de performante keten die we opgezet hebben, biedt de perfecte basis om op verder te bouwen. Wat vandaag op tafel ligt, zal een mentaliteitswijziging vragen bij zowel de bedrijven als de burgers. PRO’s zoals Fost Plus hebben een belangrijke rol te spelen om die ommezwaai te faciliteren én om een brede, nieuwe maatschappelijke rol bij op te nemen. Wij zijn er alvast klaar voor.”