Met de stemming van de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR) in het Europese parlement eind november, wordt het steeds duidelijker dat de impact op de bedrijven aanzienlijk zal zijn. Met deze wetgeving wil Europa de markt verder harmoniseren als het aankomt op verpakkingsafvalbeheer en het gebruik van gerecycleerd materiaal. Maar wat wil dat nu concreet zeggen? Fost Plus duikt dieper in de materie.
De doelstellingen van de verordening (‘regulation’) zijn dubbel: de milieuprestaties van verpakkingen verbeteren en de correcte werking van de Europese interne markt bevorderen. De PPWR focust daarom op drie grote werven:
1. Verpakkingsafval verminderen en hergebruik stimuleren
2. Alle verpakkingen op de Europese markt verplicht herbruikbaar of recycleerbaar op schaal maken
3. Het gebruik van gerecycleerd plastic vermeerderen
Een scoresysteem voor recycleerbaarheid
“Het begint bij het uniform definiëren wat recycleerbaar nu eigenlijk wil zeggen,” zegt Thomas De Meester, Public & Regulary Affairs manager. “Vandaag hanteert elk land een eigen interpretatie, wat een gelijke meting bemoeilijkt. Er wordt daarom een scoresysteem ingevoerd, waarbij verpakkingen die slecht scoren op termijn zelfs niet meer op de markt mogen komen.”
Concreet moet vanaf 2030 een verpakking minstens voor 70% (in gewicht) recycleerbaar zijn, wat neerkomt op een C-score. Maar vanaf 2038 verstrengen de normen verder.
Toepassingen voor gerecycleerd materiaal
“Maar recycleren alleen is niet genoeg, bedrijven moeten ook aan de slag met het gerecycleerd materiaal. Zuivere stromen, zoals deze vandaag al uit de Belgische sorteercentra vertrekken, worden des te belangrijker. Het is niet voor niets dat het plastic uit de blauwe zak nu al in 10 verschillende materialen gescheiden wordt. Dat verhoogt nu eenmaal het scala aan toepassingen voor het gerecycleerd materiaal.”
Die doelstellingen worden berekend per fabrikant en per jaar, en dus niet per individuele verpakking.
Reduceren wat niet nodig is
“Een verpakking die niet nodig is, moeten we ook niet inzamelen en recycleren. Vandaar dat een aantal eenmalige verpakkingen vanaf 2030 verboden worden. Denk aan plastic verpakkingen voor groente en fruit onder 1,5 kg, of containers voor take-away die ter plaatse geconsumeerd wordt. Al zijn er uitzonderingen. In België wil Fost Plus daarbij verder gaan dan wat de PPWR oplegt. En eenmalige lichte kassazakjes behoren in ons land nu al quasi tot het verleden.”
Meer plaats voor hergebruik
“Dat recyclage alleen de wereld niet zal redden, is wel duidelijk. Hergebruik speelt een steeds grotere rol, om te beginnen voor transportverpakkingen en e-commerce, maar ook voor dranken. De uitdaging daarbij is om de burger mee te krijgen dat ze hun verpakkingen correct retourneren, zowel eenmalige als herbruikbare. Met geharmoniseerde sorteerinstructies op zowel de verpakking als de inzamelrecipiënt wordt de spreekwoordelijke Babylonische verwarring die er vandaag heerst op Europees niveau aangepakt.”
Dergelijke labels duiden aan waar een lege verpakking gesorteerd wordt, maar ook of er bijvoorbeeld statiegeld opzit.
Wat zijn de volgende stappen?
De PPWR dient nu nog door de Raad van de EU bekrachtigd te worden, voor een verwachte publicatie en inwerkingtreding in de eerste maanden van 2025. De tekst wordt dan officieel van toepassing midden 2026.
“De PPWR telt meer dan 300 pagina’s, die allemaal in meerdere of mindere mate een impact hebben op de leden van Fost Plus. Er is nog veel onwetendheid én onduidelijkheid over de impact van de verordening. Wij begeleiden onze leden in dit proces en volgen via werkgroepen bepalingen zoals Design4Recycling-criteria van dichtbij op. Zo kunnen we hen het beste adviseren als het aankomt op hun verpakkingsmix.”