De Interregionale Verpakkingscommissie (IVC) maakte in november 2023 de derogatieregeling bekend voor de tweede lijst van hinderlijke verpakkingen die ze eerder dit jaar publiceerde. Voor de verpakkingen die in 2023 en 2024 op de markt komen, werd een algemene derogatie verleend. Daarna is er enkel nog een derogatie voor leden die aangeven dat ze de hinderlijke verpakkingen zullen vervangen. We zetten in dit artikel alles nog even op een rijtje.
Wat voorafging
De categorie van de hinderlijke verpakkingen werd in het leven geroepen door de Interregionale Verpakkingscommissie (IVC). Het gaat om verpakkingen die de sorteer- en recyclageprocessen ernstig kunnen verstoren. Om het gebruik van deze verpakkingen zoveel mogelijk te ontmoedigen, kregen ze een ontradend Groene Punt-tarief opgelegd. Dat tarief ligt minstens dubbel zo hoog als het hoogste tarief voor recycleerbare verpakkingen.
Om bedrijven de tijd te geven om deze verpakkingen uit te faseren en te vervangen door recycleerbare alternatieven, voorzag de IVC een zogenaamde derogatie of vrijstelling. Leden die aangeven dat ze plannen hebben om de hinderlijke verpakking(en) uit hun assortiment te halen, vallen daardoor terug op het Groene Punt-tarief van het materiaal waaruit hun verpakking bestaat.
De eerste lijst
De IVC publiceerde in 2020 een eerste lijst van verpakkingen die ze als hinderlijk beschouwt. De lijst kan samengevat worden in vijf grote categorieën:
- Plastic flessen die voor minstens 70% worden bedekt door sleeves (of 50% voor flessen kleiner dan 50 cl) die uit een ander materiaal bestaan dan de fles en die niet voorzien zijn van een perforatie.
- Gelamineerde plastic verpakkingen met aluminiumfolie voor dranken, groenten en fruit, bereide maaltijden, onderhoudsproducten en lichaamsverzorging, en dierenvoeding.
- Gelamineerde kartonnen verpakkingen van chips en melkpoeders met metalen of plastic onder- of bovenkant.
- Plastic blikjes met een metalen onder- of bovenkant.
- Oxo-degradeerbare verpakkingen.
Voor de eerste drie types verleende de IVC een derogatie aan alle leden voor verpakkingen die in 2021 en 2022 op de markt kwamen. Voor 2023 en 2024 werd deze derogatie enkel verlengd voor leden die via onze enquête van eind 2022 hadden aangegeven dat ze de hinderlijke verpakking door een duurzaam alternatief wilden vervangen. Leden die niet reageerden op de enquête en nog steeds hinderlijke verpakkingen op de markt brengen, betalen het ontradende tarief.
Voor de laatste twee types werd er geen derogatie verleend waardoor voor deze verpakkingen het ontradende tarief wordt toegepast.
De tweede lijst
Begin 2023 definieerde de IVC een tweede, bijkomende lijst van verpakkingen die ze als hinderlijk beschouwt:
- Gekleurde plastic verpakkingen die zwarte carbon bevatten.
- Biologisch afbreekbare (en composteerbare) plastic verpakkingen.
- Zwarte glazen flessen, in de massa gekleurd.
- Verpakkingen van papier-karton met een plastic coating aan elke zijde, met uitzondering van drankkartons.
- Gelamineerde papieren zakken met aluminium binnenkant voor soepen en poedersauzen.
- Gelamineerde plastic verpakkingen met aluminiumfolie voor koffie.
- Gelamineerde plastic verpakkingen met aluminiumfolie voor ontbijtgranen.
Net als bij de eerste lijst voorzag de IVC ook voor deze verpakkingen de mogelijkheid tot derogatie. Sowieso hebben alle leden recht op een derogatie voor de verpakkingen uit de tweede lijst die in 2023 en 2024 op de markt komen. Voor de verpakkingen die in 2025 op de markt komen, krijg je een derogatie wanneer je tijdens onze rondvraag begin 2023 hebt geantwoord dat je de intentie hebt om deze verpakking te veranderen. Leden die nog niet gereageerd hebben, kunnen ons overigens nog altijd de informatie bezorgen over het vervangingstraject dat ze gepland hebben, zodat ze aanspraak kunnen maken op de derogatie voor 2025.
Wat met de Groene Punt-tarieven?
Wanneer je recht hebt op een derogatie voor je hinderlijke verpakkingen, dan val je voor die verpakking terug op het Groene Punt-tarief van de categorie waartoe de verpakking oorspronkelijk behoorde. Wanneer je bijvoorbeeld een PP-schaal met zwarte carbon op de markt brengt, betaal je in het geval van een derogatie het tarief van de PP-flessen, flacons en harde verpakkingen. In het geval van een zwarte PET-schaal val je terug op het tarief van de opake PET-trays.
Let wel: in de Groene Punt-tarieven voor 2024 werden de tarieven voor alle niet-recycleerbare materialen gelijkgetrokken. Er is dus geen verschil meer tussen de tarieven voor gevaloriseerde, niet-gevaloriseerde en hinderlijke verpakkingen. Het eengemaakte tarief ligt bovendien een stuk hoger dan voorheen. De sterke stijging van het tarief vindt zijn oorsprong in het kostendeficit voor de verwerking van het residu. Het aandeel van de niet-recycleerbare verpakkingen wordt namelijk steeds kleiner, waardoor de kost voor de verwerking van het residu verdeeld wordt over een kleiner volume aan verpakkingen.
Fost Plus helpt je de omslag maken!
De boodschap is duidelijk. De uitbreiding van de lijst met hinderlijke verpakkingen en de gestegen tarieven voor niet-recycleerbare verpakkingen betekenen dat je als bedrijf maar beter snel werk maakt van de omslag naar duurzamere en beter recycleerbare alternatieven.
Fost Plus kan je daarbij op weg helpen:
- Je hebt nog hinderlijke of niet-recycleerbare verpakkingen in je assortiment? Fost Plus helpt je in de zoektocht naar alternatieven. Je kan met al je vragen terecht bij ons Design-for-Recycling-team via e-mail naar d4r@fostplus.be.
- Je hebt nog vragen over de hinderlijke verpakkingen? Je twijfelt of je in aanmerking komt voor een derogatie? Je hebt vragen over de Groene Punt-tarieven? Contacteer dan je accountmanager, of onze servicedesk via members@fostplus.be en +32 2 775 03 58.
Voor meer informatie over hinderlijke verpakkingen kan je ook deze pagina bezoeken.