Fost Plus blikt tevreden terug op de afgelopen erkenningsperiode. Tussen 2019 en 2023 werd per inwoner meer verpakkingsafval selectief ingezameld, steeg het recyclagepercentage voor plastic verpakkingsmateriaal verder en verbeterde de samenwerking met leden en partners doorheen de keten. Fost Plus zit op het goede spoor om alle doelstellingen uit de huidige erkenning te realiseren.
Doelstelling: 65% plastic recyclage
Sinds 2019 mogen meer verpakkingen in de blauwe zak. Per inwoner wordt zo jaarlijks zo’n 90.000 ton extra (voornamelijk) plastic verpakkingsmateriaal ingezameld dat voorheen via het restafval verbrand werd. Het plastic recyclagepercentage stijgt hierdoor van 42%* in 2019 naar 61% in 2022, op weg naar de wettelijke doelstelling van 65% in 2023.
Doelstelling: 26.000 ton PMD buitenshuis inzamelen
Burgers consumeren steeds meer buitenshuis en onderweg. In haar beleid heeft Fost Plus de afgelopen erkenningsperiode gefocust op enerzijds verpakkingsbeheer op het werk en anderzijds specifieke doelplaatsen.
- Ondanks de sorteerplicht, zit bij meer dan de helft van de gecontroleerde bedrijven er nog PMD in het restafval. Via een welkomstpremie in een samenwerking tussen Fost Plus, Valipac en de private afvaloperatoren worden bedrijven gestimuleerd om PMD apart in te zamelen. Tussen 2019 en 2022 kwamen al 6.700 bedrijven in aanmerking voor zo’n welkomstpremie.
- In de aanpak voor doelplaatsen zoekt Fost Plus steeds meer naar schaalvoordeel door de slimme combinatie van informatie, communicatie en infrastructuur, in samenwerking met de sectoren. Zo werkte al Fost Plus aan aangepaste sorteerregels voor ziekenhuizen en zorginstellingen, en aan een plan voor recreatieparken en naar manieren om samen met de evenementensector de verplichtingen rond hergebruik te combineren met de realiteit op het terrein.
De doelstelling was om tussen het aandeel buitenshuis ingezameld PMD op te trekken van 14.000 ton in 2018 tot 26.000 ton in 2023. Eind 2022 stond de teller op reeds 24.000 ton.
Doelstelling: 100% recycleerbare verpakkingen
Verpakkingen zijn alleen maar duurzaam wanneer ze van in hun ontwerp zo bedacht zijn. De verpakkende bedrijven hebben zich geëngageerd om tegen 2025 alle niet-recycleerbare verpakkingen uit hun assortiment te weren. Tussen 2019 en 2022 verdween zo’n 2.500 ton aan niet-recycleerbare verpakkingen uit de winkelrekken. Er zitten bovendien nog heel wat verpakkingswijzigingen in de pijplijn die over de komende maanden en jaren zichtbaar zullen worden.
Fost Plus werkt daarnaast samen met de sector aan operationele oplossingen, om bepaalde verpakkingen te integreren in de bestaande systemen. Zo werden in 2023 zowel opake PET-flessen als klein aluminium (samen met drankencapsules) in de stroom geïntegreerd. Door aanpassingen in de sorteercentra worden ze nu allebei als aparte materiaalsoort gesorteerd en gerecycleerd. Het gaat om zo’n 3.000 ton per jaar.
De recyclagecijfers 2019-2023
| Materiaal | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
|---|---|---|---|---|---|
| Glas | 110% | 113% | 115% | 123% | 120% |
| Papier-karton | 103% | 101% | 93% | 91% | 94% |
| Ferro metalen | 102% | 104% | 105% | 105% | 105% |
| Aluminium | 91% | 93% | 94% | 94% | 94% |
| Plastics | 42% | 46% | 52% | 61% | 68% |
| Drankkartons | 58% | 58% | 71% | 70% | 72% |
| Recyclagepercentage aandeel verpakkingen op de markt gebracht door de Fost Plus-leden | 88% | 89% | 91% | 95% | 97% |
*Sinds 2020 wordt het recyclagepercentage berekend via een specifieke, door Europa opgelegde methodologie met het oog op consolidatie op Europees niveau. Het recyclagepercentage wordt nu later in de keten gemeten, zodat procesverliezen of de aanwezigheid van oneigenlijke materialen (zoals verontreinigingen, vocht of productresten) van het recyclagepercentage afgetrokken worden. In deze tabel werden ook de recyclagecijfers voor 2019 volgens dezelfde parameters herrekend, om een relevante vergelijking mogelijk te maken. De cijfers voor 2019 zijn bijgevolg niet officieel, maar slechts een schatting om de evolutie over meerdere jaren te kunnen weergeven
Vanuit die sterke basis kan de operationele rol (inzamelen, sorteren en recycleren) van Fost Plus evolueren naar een brede maatschappelijke rol, die grondstoffen- en materialenbeheer holistisch benadert met het oog op een duurzame samenleving. De nieuwe erkenningsaanvraag vertaalt die ambities.