Fost Plus recycleerde in 2021 89,9% van de huishoudelijke verpakkingen die door haar leden op de markt gebracht werden. Deze cijfers werden aan de hand van een nieuwe en strengere meetmethodologie berekend dan voorgaande jaren. Wij leggen uit waarom dit een verbetering is en van waar de discrepantie komt.
De achtergrond: richting een Europees level playing field
Het Circular Economy Package van de Europese Unie biedt een strak wetgevend kader om de hoeveelheid afval te reduceren en introduceert een ambitieus langetermijnplan om recyclage te stimuleren. Als onderdeel daarvan introduceerde het Packaging and Packaging Waste Directive in 2018 een nieuwe methodologie om de recyclagepercentages te berekenen. Die moet voor een level playing field zorgen, waarbij de resultaten van de verschillende Europese lidstaten op dezelfde manier berekend worden en correct met elkaar vergeleken kunnen worden. De verschillende lidstaten moeten uiterlijk eind juni 2022 voor het eerst volgens de nieuwe meetmethodologie rapporteren naar Europa toe en dit voor wat betreft de resultaten voor het jaar 2020.
De Interregionale Verpakkingscommissie (IVC) rapporteert bijgevolg dit jaar aan Europa de Belgische verpakkingsrecyclagecijfers voor het jaar 2020 volgens het nieuwe rekenpunt. Zowel Fost Plus voor huishoudelijke verpakkingen als Valipac voor bedrijfsmatige verpakkingen passen de nieuwe meetmethodologie toe.
Hoe wordt het recyclagepercentage berekend?
Concreet wordt de recyclage vanaf nu op een later punt in de keten berekend dan voorheen. Waar de gerecycleerde hoeveelheden tot nu toe gemeten werden bij de uitgang van de sorteercentra, gebeurt dat nu op het moment van de feitelijke recyclage. Het rekenpunt ligt dus bij de recyclagebedrijven, nadat de gesorteerde materialen in de recyclagecentra ontdaan zijn van alle eventuele verontreinigingen en oneigenlijke materialen.
Het is daarbij belangrijk om te begrijpen dat het rekenpunt een hypothetisch punt is in de recyclageketen. We berekenen dit punt op basis van analyses van het materiaal dat naar recyclage vertrekt. Hiervoor is de afgelopen jaren veel onderzoek gebeurd. Er is een degelijke methodologie ontwikkeld, die goedgekeurd werd door de IVC.
België berekent de recyclagecijfers voor huishoudelijke verpakkingen dus volledig conform de Europese richtlijn en volgens dezelfde principes als de andere Europese lidstaten.
De impact op het behalen van de recyclagedoelstellingen
De nieuwe meetmethodologie heeft een impact op de recyclagecijfers van alle Europese lidstaten – en dus ook voor België. De resultaten 2021 tonen echter aan dat het effect voor de meeste materialen bij ons beperkt blijft. Belgische balen verpakkingsmateriaal halen al jaren zeer hoge zuiverheidsgraden. Dat heeft drie redenen:
- De eenvoudige en uniforme sorteerboodschap voor de burger minimaliseert de kans op sorteerfouten.
- Het huis-aan-huis inzamelsysteem maakt het iedereen gemakkelijk om deel te nemen, zodat we ook maximaal alle verpakkingen naar recyclage brengen.
- Door het centrale beheer van de keten konden we investeren in hoogtechnologische sorteercentra die de inhoud van de PMD-zakken in minstens 14 aparte, zuivere materiaalstromen uitsorteren.
Voor plastic bijvoorbeeld noteren we opnieuw een stijging in het recyclagepercentage. Met 52% voor het jaar 2021 zijn we de Europese doelstelling van 50% voor 2025 ver vooruit. En dat terwijl nog niet eens alle intercommunales al een volledig jaar gebruik maken van de Nieuwe Blauwe Zak!
Een dubbele rapportering voor België
Naast Europese recyclagedoelstellingen die voor alle lidstaten gelden, legt het Interregionale Samenwerkingsakkoord ook specifieke doelstellingen op. België gaat daarbij verder dan Europa en vroeg bijvoorbeeld al een recyclagepercentage van 50% voor de plastic verpakkingen in 2020 – wat we ook behaald hebben.
Fost Plus zal de volgende jaren zowel via de oude als de nieuwe berekeningsmethode rapporteren aan de IVC. Welke berekeningsmethode op termijn gebruikt zal worden voor de toetsing aan de wettelijke doelstellingen van het Belgische ISA, zal door de IVC bepaald worden in de nieuwe erkenningsvoorwaarden, van kracht vanaf 2024.
Voor meer informatie over onze recyclagecijfers, lees hier ons activiteitenverslag 2021.